Các phương pháp chống nóng cho mái nhà

Chống nóng cho mái nhà là một biện pháp cần thiết cho mỗi ngôi nhà tại Việt Nam vì nó không chỉ giúp tạo không khí mát mẻ cho những tầng dưới mà còn có tác dụng bảo vệ bê tông mái khỏi nứt gãy dưới những tác động bất thường của thời tiết. Nếu không có các biện pháp chống nóng bảo vệ, mái bê tông có thể bị nứt gãy sau 5-6 năm dù chất lượng bê tông có tốt đến đâu.

Kinh nghiệm làm nhà sẽ chia sẻ đến các gia chủ 3 phương pháp chống nóng mái nhà phổ biến nhất hiện nay.

1: Dùng gạch rỗng

Dùng gạch rỗng 4 hay 6 lỗ xây nghiêng thành hàng, cách nhau bằng chiều rộng viên gạch, các viên xây không liên tục mà cách nhau 4-5 cm để tạo khe cho gió qua. Xây đến đâu lát gạch ngay đến đấy. Tiến hành từ phía xa cửa nhất, cứ như vậy lùi dần cho đến cửa. Để tránh bị gió lốc cuốn, cần lát các hàng gạch xung quanh mái bằng vữa xi măng tốt. Các viên phía trong có thể đặt trực tiếp, không cần vữa gắn liên kết.

 

Chú ý sao cho hướng của các rãnh xây và hướng của các lỗ rỗng gạch chạy theo hướng gió của nhà. Nếu mái còn dùng làm sân chơi thì nên gắn mạch các viên gạch hoặc lát một lớp gạch hoa lên trên.
Chiều cao rãnh xây không dưới 20 cm đối với gạch rỗng 4 lỗ và không dưới 30 cm đối với gạch lá nem (gạch Tàu).
Nhiều người thường nghĩ rằng càng kín thì càng cách nhiệt tốt nên đã xây tường xung quanh lớp gạch chống nóng. Nhưng làm như vậy là ta đã bịt kín lối thoát gió của lớp chống nóng, khiến mái càng bị nung nóng hơn. Một nguyên tắc cơ bản cho tất cả các lớp chống nóng là phải có lỗ thoát hơi phía dưới để không khí lưu thông.
Lớp chống nóng bằng gạch rỗng có ưu điểm là rẻ tiền, dễ làm nhưng lại nặng, tăng tải trọng cho mái nhà và chống thấm kém.
Đối với các mái nhà không sử dụng làm sân chơi ngoài trời, nên dùng hệ thống mái tôn. Mái tôn có ưu điểm là nhẹ, dễ thay đổi nếu cần tháo dỡ, chống thấm và chống nóng đạt hiệu quả cao.

2: Dùng lớp mái

Lợp mái bằng tôn múi:
Khi lợp hàng tôn trên phải phủ lên hàng tôn dưới ít nhất là 15 cm và mép hai lá giáp nhau phải phủ lên nhau ít nhất là 1 múi. Trên sống các chỗ giáp nối phải có móc để móc chặt với xà gồ, mỗi lá tôn phải có ít nhất 4 lỗ trên sống mũi để bắt móc.
Mái tôn thường rất nóng nên có thể bố trí hệ thống ống nước trên mái, cách mái một khoảng 0,7 – 1,0 m, đục các lỗ nhỏ cách nhau khoảng 20 cm, tạo thành giàn mưa nhân tạo. Vào  những giờ nóng trong ngày, biện pháp này làm giảm đáng kể nhiệt độ, để có thể sử dụng được tầng mái.
Tường mái không nên xây kín mà nên để các ô trống cho không khí lưu thông. Mái bằng hấp thụ nhiều hơn mái dốc hai bên.

Lợp mái bằng fibro xi măng:
Các yêu cầu kỹ thuật cũng như tôn múi, nhưng phải chú ý máng nước và ống nước bằng tôn mạ kẽm. Những chỗ mái tiếp giáp với các kết cấu khác phải ngăn cách bằng tấm chắn nước. Khe hở giữa các máng và bề mặt của mái phải bịt bằng matít hoặc vữa xi măng vôi cát.
 

Lợp mái bằng tôn giả ngói:
Tôn giả ngói là tôn có nhiều độ dày và màu sắc khác nhau, từ đỏ sậm đến đỏ sáng, từ xanh đậm đến xanh nhạt. Chiều rộng tấm tôn 0,845 m có độ dài bất kỳ. Được làm từ tôn mạ màu, có lớp phủ Polyester. Đặc tính không bị mài mòn, chống ôxy hoá, độ bền cao, trọng lượng nhẹ hơn ngói thật.

Lợp mái bằng thép phủ ZINCALUME:
Tấm lợp thép cho vách và mái loại Klip-lok Hi Ten là sản phẩm có độ bền cao, chiều rộng phủ hữu hiệu là 0,406 m, chiều cao gờ 41 mm, có độ dài bất kỳ. Chiều dày tấm thép là 0,53 và 0,65 mm. Có thể sử dụng cho bất kỳ loại mái, vách ngăn hay trần ô văng nào. Không trông thấy các ốc vít nhờ phương pháp âm dương che kẹp áp dụng với tấm lợp thép. Một tiện lợi khác là tính an toàn. Không thể xâm nhập qua mái hoặc vách loại này bằng cách tháo các vít liên kết.

Phương pháp liên kết:
Tấm lợp thép được thiết kế để liên kết vào xà gồ mái hay sườn tường với các đai gắn. Các đai này được giấu đi khi lợp và không cần các lỗ bắt vít trên mặt tôn.

3: Lợp đan phủ mặt

Sân thượng là phần trên cùng của ngôi nhà, vừa là sân vừa là mái che mưa nắng. Sân thượng phải bố trí hệ thống thoát nước tốt (phễu thu, máng), không để bụi rác, lá cây chồng chất và thoát vào ống.
Giải pháp chống nóng và chống thấm tốt là tạo thêm một lớp đan phủ mặt. Lớp đan này dày ít nhất 5cm, độ dốc ít nhất là 0,5%. Nhựa Flintkote quét 3 nước, có lưới thuỷ tinh hay nilon. Lớp gạch hoặc cục bê tông kê chỉ đặt sau khi trát vữa chống thấm và quét Flintkote.
Tác dụng của các tấm đan là che chở lớp đan mái khỏi bị nứt nẻ. Lớp không khí ở giữa để cách nhiệt. Làm cách này tuy tốn kém, nhưng dễ sửa chữa, khi bị dột chỉ cần dỡ đan lên và quét lại Flintkote vào những nơi bị thấm nước.
Cách làm thông dụng trước đây là lát một hoặc hai lớp gạch lá nem trực tiếp lên bề mặt bê tông sàn mái. Biện pháp này dễ thi công, ít tốn kém, nhưng có nhược điểm là khó bảo vệ lớp chống thấm, và chống nóng không hiệu quả, nên phải làm trần treo hoặc bông khoáng ở mặt dưới trần để cách nhiệt.